Με έκταση 8.336 χλμ² η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο ελληνικό νησί, 300 χιλιόμετρα από τις ακτές της Αφρικής. Το σχήμα της είναι μακρόστενο, με μήκος περί τα 260 χιλιόμετρα και το πλάτος να κυμαίνεται από 12 μέχρι 60. Το νησί είναι ιδιαίτερα ορεινό, τρεις ορεινοί όγκοι, τα Λευκά Όρη στα δυτικά, ο Ψηλορείτης στο κέντρο και η Δίκτη στα ανατολικά δεσπόζουν και καθορίζουν τη γεωμορφολογία με κορυφές που ξεπερνούν σε υψόμετρο τα 2.000 μέτρα. Από τα εκτεταμένα οροπέδια των βουνών κι ανάμεσα στις κορυφές σκάβει το νερό για εκατομμύρια χρόνια, με αποτέλεσμα τη δημιουργία εντυπωσιακών φαραγγιών που προσφέρονται για διάσχιση.

Βουνά, απόκρημνες ακτές, εκτεταμένες αμμουδιές, μοναχικοί κολπίσκοι· κοπάδια προβάτων και κατσικιών, απόγονοι της Αμάλθειας που θήλασε τον Δία, ελαιώνες και αμπέλια, προϊστορικά ανάκτορα, δωρικές ακροπόλεις, πρωτοχριστιανικές και βυζαντινές, αγιογραφημένες εκκλησίες, βενετσιάνικα κτήρια και κάστρα, μουσουλμανικά τζαμιά, περιμένουν τον επισκέπτη να τ' ανακαλύψει εδώ, στο νοτιότερο άκρο της Ευρώπης.

Η Κρήτη είναι ο Παράδεισος του φυσιολάτρη: κάπου 2.000 είδη φυτών είναι καταγεγραμμένα, ιδιαίτερα μεγάλος αριθμός για την έκταση του νησιού, πολλά από τα οποία είναι ενδημικά, δηλαδή φύονται μόνο εδώ και προσελκύουν πολλούς επισκέπτες που ανεβοκατεβαίνουν στα βουνά για να τ' ανακαλύψουν. Τα εντυπωσιακά βουνά υπόσχονται συναρπαστικές εμπειρίες ορεινής πεζοπορίας, αναρρίχησης, διάσχισης φαραγγιών, πτήσεις para-pente και εξερεύνησης σπηλαίων. Υπάρχει καλό οδικό δίκτυο και εκτεταμένο δίκτυο χωματόδρομων ιδανικό για mountainbiking ή διαδρομές με jeep. Η Κρήτη είναι μεγάλο νησί, σε περιμένει να την ανακαλύψεις.

Τα περισσότερα από 1.000 χιλιόμετρα της κρητικής ακτογραμμής αποτελούν ονειρικό προορισμό για όσους λατρεύουν το γαλαζοπράσινο νερό, είτε αναζητούν μοναχικούς κολπίσκους, είτε ατέλειωτες αμμουδιές που προσφέρουν όλες τις ανέσεις. Αλλά κι οι καταδυτικοί προορισμοί ισχύουν ως κορυφαίοι ανάμεσα στους λάτρεις του είδους.

Στην Κρήτη κινείσαι σ' ένα τόπο που κάποτε φιλοξενούσε Θεούς, Ήρωες και θνητούς σ' ένα αξεδιάλυτο κουβάρι. Στο οροπέδιο της Νίδας (ή μήπως της Δίκτης - οι απόψεις διχάζονται), σε μια σπηλιά έκρυψε η Ρέα το μωρό Δία, για να μην το καταβροχθίσει ο Κρόνος/Χρόνος, ο πατέρας του. Μια κρητική κατσίκα, η Αμάλθεια, θήλαζε το θεϊκό βρέφος, ενώ Κρήτες χτυπούσαν τις ασπίδες τους στην είσοδο της σπηλιάς, για να σκεπάζουν με τον ήχο τους τα κλάματα του μωρού και να μην αντιληφθεί την ύπαρξή του ο Κρόνος. Τέτοιες ασπίδες βρήκαν οι αρχαιολόγοι στο Ιδαίον Άντρο, στον Ψηλορείτη, εκτίθενται τώρα στο Μουσείου Ηρακλείου.

Τη μορφή ενός ταύρου πήρε ο Δίας για να προσελκύσει την Ευρώπη ν' ανέβει στη ράχη του στην ακτή της Φοινίκης. Στα νότια της Κρήτης την έφερε και στη Γόρτυνα υπάρχει ο πλάτανος που δεν χάνει ποτέ τα φύλλα του (platanus orientalis var. Cretica), μια κι έσταξε το σπέρμα του Δία στις ρίζες του. Παιδιά τους ο Μίνως, βασιλιάς στην Κνωσό, ο πρώτος νομοθέτης, κι ο Ραδάμανθυς, βασιλιάς στη Φαιστό. Οι δυό τους μαζί με τον ετεροθαλή αδελφό τους Αιακό θ' αποτελέσουν αργότερα το δικαστήριο που θα κρίνει τους νεκρούς στον Άδη.

Οι αρχέγονοι φόβοι και οι αρχέγονες επιθυμίες του homo sapiens συγκεκριμενοποιούνται στην Κρήτη και γίνονται ύμνοι που διηγούνται συναρπαστικές περιπέτειες: στον Λαβύρινθο της Κνωσού ζει ο ανθρωποφάγος Μινώταυρος, θα τον εξοντώσει ο νεαρός ήρωας απ' τα ξένα με τη βοήθεια της ντόπιας, ερωτευμένης πριγκίπισσας, η Αριάδνη ήταν που του έδωσε τον φημισμένο μίτο. Από την Κρήτη δραπετεύει ο πρώτος διάσημος μηχανικός, ο Δαίδαλος, παίρνοντας μαζί του και τον γιό του, τον Ίκαρο, με φτερά που είχε φτιάξει χρησιμοποιώντας κερί. Ο νεαρός αγνόησε τις συμβουλές του πατέρα, πέταξε πολύ ψηλά, πλησίασε τον ήλιο, το κερί έλιωσε κι ο υπερβολικά θαρραλέος Ίκαρος κατακρημνίστηκε.

Στην Κρήτη ανθεί κατά τη Μέση εποχή του Χαλκού –2^η προχριστιανική χιλιετία– ο Μινωικός πολιτισμός, ο πρώτος που αξίζει πραγματικά τον όρο, επί ευρωπαϊκού εδάφους. Στις ανασκαφές και τα μουσεία της Κρήτης θαυμάζει κανείς την αρχιτεκτονική, τα αγαλματίδια, τη φίνα κεραμική, τα εντυπωσιακά ανάγλυφα, τις γεμάτες χρώμα τοιχογραφίες, που μαρτυρούν την αγάπη και τη χαρά της ζωής, την προχωρημένη μεταλλουργία και την υψηλοτάτου επιπέδου κοινωνική οργάνωση. Το δεύτερο μισό της ίδιας χιλιετίας εγκαθίστανται στην Κρήτη οι πρώτοι Έλληνες, οι Αχαιοί, που απ' το παλάτι στην Κνωσό κυβερνούν το νησί και μεταλαμπαδεύουν τη γραφή, την κοινωνικοοικονομική οργάνωση και τον πολιτισμό στην ηπειρωτική Ελλάδα.

Οι Κρήτες συμμετέχουν στον Τρωικό πόλεμο και το νησί δέχεται μετά απ' αυτόν το επόμενο κύμα Ελλήνων, τους Δωριείς , αυτούς που χτίζουν τις απόρθητες ακροπόλεις που βλέπει κανείς ακόμη περπατώντας στα υψώματα. Οι Ρωμαίοι είχαν επικρατήσει στην ανατολική Μεσόγειο έναν αιώνα ήδη, όταν έφτασε στην Κρήτη ο Απόστολος Παύλος, για να ξεκινήσει ο εκχριστιανισμός της, έργο που αποδίδεται στον μαθητή του Παύλου, τον Τίτο, τον προστάτη-άγιο του νησιού σήμερα. Το νησί αποτέλεσε τμήμα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι τις αρχές του 13^ου αιώνα, μ'ένα διάλειμμα αραβικής κατοχής περίπου 150 χρόνων, διάστημα για το οποίο δεν έχουμε παρά ελάχιστες πληροφορίες.

Για πάνω από τέσσερις αιώνες η Κρήτη αποτέλεσε έδαφος της “Δημοκρατίας του Αγίου Μάρκου”, της πανίσχυρης Βενετίας. Την εποχή που οι υπόλοιποι Έλληνες στέναζαν υπό τον ζυγό των Τούρκων , η Κρήτη συμμετείχε στο πνεύμα της Αναγέννησης και του Ουμανισμού. Κρήτες διανοούμενοι μετέφεραν το πνεύμα αυτό στο νησί με αποτέλεσμα την άνθηση της λογοτεχνίας (π.χ. Βιτσέντζος Κορνάρος- Ερωτόκριτος), του θεάτρου (π.χ. Γεώργιος Χορτάτζης- Ερωφίλη), της ζωγραφικής (π.χ. Μιχαήλ Δαμασκηνός), με διασημότερο εκπρόσωπο τον El Greco, που η ζωή και η καριέρα του τον έφεραν στη Βενετία και στο Τολέδο της Ισπανίας, και που, περήφανος για την πατρίδα του, ουδέποτε σταμάτησε να υπογράφει τα έργα του ως Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ο Κρης. Δηλαδή: την εποχή που ο Σέξπηρ ανέβαζε τα έργα του στο Λονδίνο, ο Θερβάντες δημοσίευε τον “ Δον Κιχώτη”, ο Γαλιλαίος ανακάλυπτε τους δορυφόρους του Κρόνου κλπ, στην Κρήτη o Μιχαήλ Δαμασκηνός δημιουργούσε τα έργα που θαυμάζουμε σήμερα στην Αγ. Αικατερίνη στο Ηράκλειο, πρωτοτραγουδιότανε ο “Ερωτόκριτος”, ο El Greco ζωγράφιζε στο Toledo και το νησί βίωνε μια πρωτοφανή για τα ελληνικά δεδομένα πνευματική άνθηση.

Δυόμισι αιώνες σκότους κάλυψαν την Κρήτη με την Τουρκική κατάκτηση. Ήταν μια περίοδος συνεχών εξεγέρσεων και διαρκούς αιματοκυλίσματος μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων, μέχρι το τέλος του 19^ου αιώνα, οπότε η Κρήτη κατακτά αρχικά την αυτονομία της. Πρόεδρος της πρώτης Κρητικής Βουλής είναι ο παλαίμαχος ήρωας των εξεγέρσεων του 19^ου αιώνα Αναγνώστης Σκαλίδης.

Τότε οικοδομείται το σπίτι “οικος 1900” στο ψηλότερο σημείο του χωριού Γωνιά, όπως μαρτυρεί η κτητορική επιγραφή που αποκαλύφθηκε αφαιρώντας στρώματα σοβάδων κατά την αναπαλαίωση. Ο σημερινός ιδιοκτήτης Κωνσταντίνος Σκαλίδης αντιπροσωπεύει την τέταρτη γενιά της οικογένειας σ' αυτό το σπίτι. Μετά από 25 χρόνια εργασίας ως ξεναγός – συνεργάτης σημαντικών Βρετανών και Γερμανών διοργανωτών περιηγήσεων μελέτης και γνωριμίας του ελληνικού πολιτισμού, αποφάσισε να αναπαλαιώσει το πατρικό του σπίτι και να το προσφέρει προς ενοικίαση σε ενδιαφερόμενους να περάσουν τις διακοπές τους σ' ένα αυθεντικά κρητικό περιβάλλον.

Οι προσιτές παραλίες της βόρειας ακτής αλλά και του Λιβυκού πελάγους είναι αμέτρητες και ατελείωτες. Η κεντρική θέση του χωριού στην Κρήτη παρέχει τη δυνατότητα να εξερευνήσει κανείς το μεγαλύτερο μέρος του με μονοήμερες εξορμήσεις. Μπορεί κανείς να διασχίσει φαράγγια, π.χ. Σαμαριά, ν' ανέβει σε βουνά, π.χ. Ψηλορείτης, να περιηγηθεί ανασκαφές, π.χ. Κνωσός ή Φαιστός, να επισκεφθεί κάποια απ΄π τα πολλά σημαντικά Μουσεία, π.χ. το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, βενετσιάνικες πολιτείες, π.χ. Ρέθυμνο, Χανιά, δωρικές πόλεις, π.χ. Απτέρα, αρχαία λιμάνια που οι τεκτονικές κινήσεις έχουν βγάλει στη στεριά, π.χ. Φαλάσαρνα, ιστορικά μοναστήρια, π.χ. Αρκάδι, Μονή Γκουβερνέτου κ.ά., καθώς και όσα γραφικά χωριουδάκια επιθυμεί.

Ο κ. Σκαλίδης γνωρίζει τον τόπο όσο λίγοι και μπορεί να σας δώσει κάθε πληροφορία, π.χ. ποιά παραλία προσφέρεται για απόλαυση ανάλογα με τον επικρατούντα άνεμο, ή ακόμη, αν το επιθυμείτε, να σας ξεναγήσει με κόστος πραγματικά φιλικό.

Καλώς ορίσατε στο σπίτι μας!